NIEMCY – Prokura na gruncie niemieckich przepisów prawa

Dokonując czynności prawnej w Niemczech, przedsiębiorca może działać sam, może jednakże udzielić pełnomocnictwa. Zgodnie z §167 BGB (Bürgerlichesgesetzbuch) udzielenie pełnomocnictwa następuje przez oświadczenie złożone osobie, która zostaje upoważniona lub osobie trzeciej, przeciwko której pełnomocnictwo jest skuteczne.

Szczególnym rodzajem pełnomocnictwa jest prokura, której regulację prawną znajdziemy w niemieckim kodeksie handlowym (Handelsgesetzbuch).

Prokura może zostać udzielona tylko przez przedsiębiorcę lub jego ustawowego przedstawiciela. Ponadto niezbędne jest złożenie oświadczenia woli udzielenia prokury w sposób wyraźny, prokura nie może zostać udzielona w sposób dorozumiany.

Istotnym jest fakt, iż prokura upoważnia do wszelkich sądowych i pozasądowych czynności związanych z działalnością przedsiębiorstwa, natomiast upoważnienie do zbycia lub obciążenia nieruchomości przez prokurenta konieczne jest udzielenie upoważnienia szczególnego do dokonania tej czynności.

Ponadto należy pamiętać, że prokury nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich. W szczególności nie można ograniczyć prokury do poszczególnych czynności lub określonego ich rodzaju albo zastrzec, że może być ona wykonywana tylko pod szczególnymi warunkami lub tylko w określonym czasie albo tylko w jednym miejscu.

Prokura może zostać udzielona jednej osobie (niem. Einzelprokura) lub kilku osobom łącznie (niem. Gesamtprokura).

Przedsiębiorca może odwołać prokurę w każdym czasie. Prokura nie rozwiązuje się z powodu śmierci przedsiębiorcy jej udzielającego. Prokura nie może być również przeniesiona przez prokurenta na inną osobę.

Do obowiązków przedsiębiorcy należy wpisanie prokury do rejestru handlowego. Jeśli została udzielona prokura łączna, fakt ten również należy umieścić w rejestrze. Wygaśnięcie prokury należy zgłosić w ten sam sposób.

Niemiecki kodeks handlowy w § 54 HGB wprowadza również instytucję pełnomocnictwa handlowego (niem. Handlungsvollmacht), nieznanego polskiemu prawu. Pełnomocnictwo handlowe znajdzie zastosowanie wówczas, gdy osoba, której nie została udzielona prokura, upoważniona jest do prowadzenia działalności gospodarczej lub do podejmowania poszczególnych lub określonego rodzaju czynności należących do działalności przedsiębiorstwa. W takim przypadku pełnomocnictwo z mocy ustawy rozciąga się na wszystkie czynności prawne, które zwykle związane są z prowadzeniem tego rodzaju działalności gospodarczej lub podejmowaniem tego rodzaju czynności. Pełnomocnik handlowy nie może przenieść pełnomocnictwa na inną osobę bez zgody przedsiębiorcy.

Autor:
Agnieszka Bonikowska
Konsultant

Nadzór merytoryczny:
Dariusz Kowalczyk
Partner