Informacje o zaległościach sądowych w BIG

Nowelizacja przepisów prawa i postępowania karnego, która weszła w życie w dniu 1 lipca 2015 r. objęła także zmianę przepisów kodeksu karnego wykonawczego (dalej „KKW”) w zakresie przekazywania przez sądy informacji o zaległościach w zapłacie należności sądowych od skazanych na rzecz Skarbu Państwa do biur informacji gospodarczej. Nowelizacji tej towarzyszyła także odpowiednia zmiana ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (dalej „Ustawa o BIG).

Dotychczas listy dłużników prowadzone przez biura informacji gospodarczej (obecnie istnieją 4 biura: Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A., Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A., Rejestr Dłużników ERIF BIG S.A., Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG)) obejmowały jedynie dłużników posiadających wymagalne zobowiązania wynikające z umów cywilnoprawnych i zobowiązania alimentacyjne.

Zgodnie z aktualną treścią ustawy o BIG (art. 16 ust. 7), jeśli skazany nie dokona zapłaty nałożonej na niego grzywny, również orzeczonej jako kara zastępcza, nawiązki na rzecz Skarbu Państwa, kwoty pieniężnej stanowiącej przedmiot przepadku, kosztów sądowych lub pieniężnej kary porządkowej, wówczas sąd jest zobowiązany do przekazania informacji o zaległości do biur informacji gospodarczej.

O takiej ewentualności skazany zostanie poinformowany (art. 12a.§1 KKW).

Wprowadzona zmiana dotyczy zarówno wyroków wydanych po dniu 30 czerwca 2015 r. jak i wyroków wydanych wcześniej. W przypadku tych drugich znaczenie ma data wysłania wezwania do zapłaty. Jeśli wezwanie zostało wysłane przez sąd po dniu 30 czerwca 2015 r. i zawiera stosowne ostrzeżenie, że „sąd przekaże do biur informacji gospodarczej informację gospodarczą o powstaniu zaległości”, skazany może być pewien, że trafi do rejestrów dłużników.

Wezwanie do zapłaty wyznacza także termin zapłaty należności sądowych. Zgodnie z KKW (art. 44§1 i 206§1 KKW) skazany zobowiązany jest do uregulowania swych zaległości w terminie 30 dni od doręczenia mu wezwania.

Celem nowelizacji było zwiększenie ściągalności należności przysługujących Skarbowi Państwa. Konsekwencją wpisu informacji o zaległościach na listę dłużników mogą być przede wszystkim problemy z uzyskaniem kredytów i pożyczek bankowych, zakupów na raty, zawarciem umów na usługi telekomunikacyjne (np. telefon, internet) i media takie jak gaz, prąd, itp.

Jak pokazała dotychczasowa praktyka funkcjonowania biur informacji gospodarczej, dla wielu osób wizja wykluczenia ze wskazanych powyżej czynności jest decydująca i skutecznie motywuje do spłaty zobowiązań, co było zamiarem ustawodawcy.

Marika Swat
Radca prawny